شیوع ویروس کرونا در چین اقتصاد این کشور و جهان را در معرض تهدیدهای جدی قرار داده است. از تعطیلات های اجباری و قرنطینه های بی سابقه و تاریخی تا تاثیر بر زیست روزمره شهروندان و تعطیلی صنایع هر کدام تبعات اقتصادی مهمی را با خود به همراه دارد.

چین در راستای تلاش برای مهار ویروس کشنده کرونا قدم‌های استثنایی و خارق العاده‌ای برداشته است و تعطیلات سال نو چینی را در برخی از نقاط برای یک هفته دیگر تمدید کرده است. همچنین بنا به اعلام دولت چین عملیات قرنطینه مؤثر برخی از شهر ها با قدرت ادامه پیدا خواهد کرد. این اتفاقات اما معنای دیگری نیز برای چین و جهان دارد: بروز مشکلات حاد در دومین اقتصاد بزرگ جهان.

شیوع کروناویروس درست پیش از آغاز سال نو که یکی از مهم‌ترین وقایع اقتصادی در چین به شمار می‌آید، تأثیرات زیادی بر اقتصاد این کشور خواهد گذاشت. به گزارش خبرگزاری دولتی شین هوا، شهروندان چینی سال گذشته در ایام تعطیلات سال نو بیش از ۱ تریلیون یوان چین که معادل ۱۴۵ میلیارد دلار آمریکا است را صرف خرید سال نو، مسافرت، رستوران رفتن و تفریح کرده‌اند. اما امسال با توجه به اعمال محدودیت‌های شدید سفر و جابه‌جایی در چین و همچنین ترس و نگرانی گسترده مردم از شیوع و ابتلا به کرونا نشان می‌دهد که بدون تردید مردم چین دیگر چنین هزینه‌ای را صرف تعطیلات سال نو خود نمی‌کنند.

تعطیلات طولانی و بی سابقه سراسری در چین که تا ۲ فوریه در تمام کشور اجرا خواهد شد و همچنین تمدید این تعطیلات در شانگهای و چند استان دیگر چین به مدت یک هفته دیگر یعنی تا ۹ فوریه و تعطیلی دفاتر و ادارات دولتی و تمامی مدارس، حداقل زندگی چند ده میلیون نفر را بیش از پیش تحت تأثیر خود قرار خواهد داد.

شرکت های بزرگی همچون تنسنت (چهارمین شرکت بزرگ اینترنتی جهان) ، هوآوی و علی بابا نیز به دلیل تعطیل کردن تمامی دفاتر مرکزی‌شان تحت تأثیر شیوع کروناویروس قرار گرفته‌اند. تنسنت به ۵۴ هزار کارمند خود اعلام کرده است که تعطیلات سال نو را تا ۹ فوریه ادامه می‌دهد.

زیان اقتصادی شیوع کرونا چه مقدار است؟

پیش‌بینی دقیق میزان زیان اقتصادی ناشی از شیوع کرونا بسیار دشوار است. چرا که دولت چین هنوز وضعیت آماده باش کامل اعلام نکرده است. بورس اوراق بهادار شانگهای قرار است در ۳ فوریه بازگشایی شود و حتی در مناطقی که تحت قرنطیه کامل هستند فروشگاه های مواد غدایی و خدمات تحویل غذا فعال هستند.

آیرس پنگ اقتصاددان گروه آی.ان.جی روز چهارشنبه اظهار کرد که شیوع این بیماری کاهش ۰.۳ درصدی رشد سه ماه آغازین اقتصادی چین را به همراه خواهد داشت.

اما تامی وو، تحلیلگر اقتصادی آکسفورد در این باره می‌گوید که تبعات شیوع کرونا می‌تواند بدتر از شیوع سارس در سال ۲۰۰۳ در چین باشد و با توجه به تعطیلات سال نو و سفر های تعطیلات احتمال شیوع گسترده‌تر آن نیز وجود دارد.

اقتصاددانان شرکت بانکداری نومورا ژاپن نیز هشدار داده‌اند که شیوع این بیماری می‌تواند افت دو درصدی رشد اقتصاد چین را در سه ماهه اول سال را به همراه داشته باشد، یعنی تأثیری شدیدتر از شیوع سارس.

پیش از تشدید شیوع کرونا در این ماه، صندوق بین المللی پول و بانک جهانی پیش بینی کرده بودند که رشد اقتصادی سالانه چین از ۶.۱ درصد در سال ۲۰۱۹ به ۶ درصد در سال ۲۰۲۰ کاهش یابد.

مارگارت یانگ تحلیلگر کارگزاری از سی.ام.سی مارکتز می‌گوید تأثیر منفی اقتصادی کرونا بسیار زیاد است. وی اظهار داشت که تمام بخش‌های اقتصاد تأثیر تأخیر در بازگشت به کار را کاملاً احساس می‌کنند. او در یادداشتی تحقیقاتی روز سه شنبه به تأثیر این امر بر سیستم حمل‌ونقل، گردشگری، سرگرمی، بازار مسکن و کسب و کارهای خرد اشاره کرده بود.

ویروس کرونا تاکنون ۲۱۳ نفر را در ووهان کشته است و بیش از ۹۳۵۶ نفر دیگر را در چین آلوده کرده است. البته باید یادآور شد که طبق مشاهدات آماری و تحقیقات این ویروس به اندازه ویروس سارس که در سال ۲۰۰۳ شیوع یافت کشنده نیست. نرخ مرگ و میر ویروس سارس برای مبتلایان چیزی در حدود ۱۰ درصد بود، در حالی که تخمین نرخ مرگ و میر ویروس کرونا در حدود ۳ درصد تخمین زده شده است.

کرونا با صنعت گردشگری چین چه کرد؟

اندرو باتسون و ارنان کوی، تحلیلگران مؤسسه تحقیقاتی گاوکال دراگونومیکز معتقدند که هزینه‌های اقتصادی و زیان های چین تنها مربوط میزان مرگ و میر کرونا نیست و هزینه‌های اقتصادی این پدیده رابطه مستقیمی با سطح اقدامات دولت چین برای مهار گسترش این ویروس دارد.

باتسون و کوی می‌گویند که این ویروس بر صنعت گردشگری و جهانگردی نیز تاثیر شگرفی خواهد داشت و این بخش در طول تعطیلات ۷ روزه سال نو ۲۰۱۹ توانست میزان ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی سه ماهه نخست سال را شامل شود که معادل ۵۱۴ میلیارد یوان چین و ۷۴ میلیارد دلار آمریکا بوده است.

در حال حاضر تعداد تعداد سفرهای که در طول تعطیلات انجام شده است، بسیار ناچیز است. لیو ژیائومین، معاون وزارت حمل‌ونقل چین روز یکشنبه در جمع خبرنگاران اعلام کرد که تعداد کلی سفرهای انجام شده سراسر چین در نخستین روز سال نو چینی نسبت به سال گذشته ۳۰ درصد کاهش داشته است. وی در این مورد اضافه کرد که سفر با هواپیما و قطار نیز با کاهشی ۴۱ درصدی روبه‌رو شده است.

شرکت های بزرگ مسافرتی، هتل ها و ایرلاین ها از بابت انصراف و لغو سفر یا اقامت در چین برای ماه فوریه به مشتریان خود اعلام کرده‌اند که از جریمه های لغو سفر یا اقامت برای مشتریان چشم پوشی می‌کنند. بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی خدمات خود در چین را به طور کامل به حالت تعلیق درآورده اند.

در همین حال نقاط مهم توریستی از جمله موزه‌ها، شهر ممنوعه پکن و حتی پارک های تفریحی دیزنی در شانگهای و هنگ کنگ نیز درب های خود را بر روی گردشگران بسته اند.در پکن و سایر شهرها نیز دولت برگزاری جشن های سال نو را لغو کرد و تمام تلاش خود را بکار برد تا بتواند ازدحام جمعیت را محدود کند.

باتسون و کوی در این باره می‌گویند: این اتفاقات به معنای از دست رفتن دائمی درآمدهای حاصل از فعالیت های توریستی است. زیرا سفرهای لغو شده در دوران تعطیلات سال نو پس از پایان تعطیلات امکان ندارد که تکرار شوند.

حتی پس از پایان این تعطیلات طولانی، اقتصاد چین به وضعیت معمولی تجاری خود تا مدت‌ها باز نخواهد گشت چرا که بسیاری از شهروندان به احتمال زیاد جانب احتیاط در پیش خواهد گرفت و در داخل خانه های خود می‌مانند و به نقاط شلوغ نخواهند رفت.

تنظیم و گردآوری : فاطمه پهلوان زاده

آیا ووهان کروناویروس ما را نگران می کند؟ بله.
در کنار عجله و اضطراری که برای درمان های بهداشتی انجام می شود، به نظر می رسد که شهرها با استفاده از معماری و برنامه ریزی استراتژیک شهری، به عنوان یک ابزار مهم و کارآمد برای مهار ویروس، نظر ما را نسبت به شهرها و برنامه ریزی شهری جلب میکند. مشاهده تکامل شیوع این بیماری، بینشی جالب در مورد واکنش شهرها (چه در چین و چه در خارج از این کشور) به این بحران را آشکار می سازد .

چه چیزهایی باید در مورد کروناویروس بدانیم؟

این ویروس ها جدید نیستند. اولین بار  در دهه  1960شناخته شده اند، این ویروس هم در انسان و هم در حیوانات متداول است، و با اینکه برخی از آنها خطرناک نیستند، برخی دیگر بسیار جدی هستند. در سال ۲۰۰۳، شیوع شدید سندرم تنفسی حاد (SARS)باعث وقوع مرگ ۷۷۴ نفر بود، سندرم تنفسی خاورمیانه (MERS) در سال ۲۰۱۲ جان ۲۸۲ نفر را گرفت و تازه ترین آنها، ووهان کروناویروس است (به صورت فنی با نام (۲۰۱۹-nCoV) شناخته  شده) که با توجه به افزایش سریع تعداد موارد مشکوک و مرگ آنها، بسیار نگران کننده است. کرونا ویروس در گروه “بیماری زونا” طبقه بندی می شود، به این معنی که می توانند از حیوانات به انسانها منتقل شوند. درست مثل مورد شیوع سارس و ووهان کروناویروس، که خفاش ها حامل اصلی بودند. سپس خفاش ها ویروس را به حیوانات دیگر منتقل  کردند، و بعد آن را به انسان منتقل کردند.

مشاهده تکامل شیوع این بیماری، بینشی جالب در مورد واکنش شهرها (چه در چین و چه در خارج از کشور) به این بحران را آشکار می سازد. از زمان شیوع گزارش شده در تاریخ ۹ ژانویه توسط سازمان بهداشت جهانی ، بازار گوشت ووهان، که منشا کرونا ویروس است ، بسته شد. دو هفته بعد، شهر ووهان در قرنطینه قرار گرفت و به سرعت پس از آن، منطقه آلوده به ۱۵ شهر (از جمله دیزنی لند شانگهای) گسترش یافت. در کل، در طول سال جدید قمری چین، ارتباط ۵۶ میلیون نفر با دنیای بیرونی از طریق حمل و نقل عمومی قطع و جاده ها بسته شدند. خوب است بدانیم، ۲۰۹ کشور کمتر از ۵۶ میلیون نفر جمعیت دارند!

جوامع چگونه به این امر واکنش نشان می دهند؟

جالب اینجاست که دو پاسخ مختلف در این مورد گزارش شده ، جایی که ساکنان در حال شعار دادن از تراس ها هستند تا روحیه خود را حفظ کنند، و در مقابل، صحنه های ویرانی که حاکم بر شهرهای ارواح کنونی است، و هم چنین اقدامات عملی از سوی غیرنظامیان برای ایجاد مناطق قرنطینه داخلی بدون ویروس. در گزارشی از سوی SkyNews، اقدامات ساختاری در قالب دیوارهای آجری پیش ساخته در تلاش برای جلوگیری از دستیابی افراد خارجی به مناطق منتخب در سطح شهر ظاهر می شود. این مناطق با علائمی همراه است که می گویند: “ورود خارجی ها ممنوع” ، و هم چنین یک سری پست های بهداشتی داوطلبانه. ساکنان، این کار را با دستورات دولتی انجام نمی دهند بلکه در تلاش هستند از جوامع خود در برابر خطرات شیوع ویروس جلوگیری کنند. یک انگیزه طبيعي سنگر گرفتن براي جداشدن از شهر مشاهده شده است.

اما این برای ساکنان چه معنی دارد؟

سنگر گرفتن در خانه ها، این شرایط، برای دوره های طولانی، شهرهای ماشینی را مورد آزمایش قرار می دهد، به این صورت که ساکنان فقط برای خرید از فروشگاه بیرون میروند. دُروس نیکوس سالینگاروس (استاد دانشگاه و از همکارانArchDaily ) و کارلوس مورنو (که در حال حاضر “شهر ۱۵ دقیقه ای ” را دنبال می کند) در اینجا قابل ارجاع است، زیرا می دانیم که برنامه ریزی متمرکز ممکن است در این حالت منجر به افزایش احتمال عفونت ویروس شود. عدم تمرکز در این حالت نه تنها با از بین بردن نیاز به خودرو  وابستگی به اتومبیل را کاهش می دهد بلکه باعث تحکیم جامعه می شود زیرا جوامع کوچکتر اگر تصمیم به جدا شدن از شهر بزرگتر گرفتند باز هم می توانند کار کنند.

از نظر سازه و معماری، چین به منابع باورنکردنی سرمایه گذاری شده برای تأمین نیازهای بهداشتی خود امیدوار است. ساخت بیمارستان ۱۰۰۰ تختخوابی با مهلت تکمیل تنها ۶ روز آغاز شد (تکمیل ۳ فوریه). پس از این، یک فضای دیگر با ظرفیت ۱۳۰۰ تخت مطرح شد که مهلت تکمیل آن ۱۵ روز است. در همین حال، ساختمان ها در زمان های ثبت شده در حال بازسازی برای تعداد فزاینده بیماران هستند، که در حال حاضر در بخش های بیمارستان بستری هستند. اوضاع به حدی بد است که به پزشکان گزارش شده است که پوشک بپوشند تا با دستشویی رفتن وقت خود را تلف نکنند. نکته دیگر این که تقاضا برای ساخت و ساز فوق سریع مطرح است و مسائل مربوط به پایداری معماری به نفع بقای انسان کنار گذاشته شده است.

چطور چین توانست به این سرعت یک بیمارستان بسازد؟

تصمیم بر این شد که در شهر ووهان چین بیمارستانی در طی ۶ روز ساخته شود تا بیمارانی که مشکوک به کروناویروس بودند درمان شوند. در این زمان حدود ۱۰،۰۰۰ مورد تأیید شده در چین وجود داشت که ۲۱۳ نفر از آنها فوت کرده بودند. شیوع این بیماری در ووهان ، محل زندگی حدود ۱۱ میلیون نفر آغاز شد. بیمارستانهای این شهر پر شد از ساکنان نگران و داروخانه هایی که دیگر دارو ندارند. طبق گفته رسانه های دولتی، بیمارستان جدید حدود ۱۰۰۰ تختخواب خواهد داشت.
فیلم های ویدئویی که توسط رسانه های دولتی چین به صورت آنلاین منتشر شده است ، نشانگر حفاری در این محل بودند که ۲۵۰۰۰ متر مربع مساحت دارد. بعد از پنج روز ، پیشرفت کار در یک سایت خالی دیده می شود و میتوانید ببینید چگونه بیمارستان جدید ووهان شکل گرفته است (ژانویه سال ۲۰۲۰)
این بیمارستان مشابه بیمارستانی در پکن است که در مقابله با ویروس سارس در سال ۲۰۰۳ احداث شده است. جوآن کافمن ، مدرس بهداشت جهانی و پزشکی اجتماعی در دانشکده پزشکی هاروارد گفت: “این اساساً یک بیمارستان قرنطینه شده است که افراد مبتلا به بیماریهای عفونی را به آنها منتقل می کنند، بنابراین تجهیزات ایمنی و محافظتی در آن وجود دارد.”

چگونه چین قادر است در شش روز بیمارستانی بسازد؟

یانژونگ هوانگ، عضو ارشد بهداشت جهانی در شورای روابط بین الملل می گوید: “چین سابقه ای برای انجام سریع کارها حتی برای پروژه های یادبود مانند این را دارد.” وی خاطرنشان می کند که بیمارستان پکن در سال ۲۰۰۳ در هفت روز ساخته شده است ، بنابراین تیم ساخت و ساز احتمالاً در تلاش است تا آن رکورد را شکست دهد. درست مانند بیمارستان پکن ، مرکز ووهان از سازه های پیش ساخته ساخته خواهد شد.
این کشور اقتدارگرا به این رویکرد بسیج از بالا به پایین متکی است. آنها می توانند بر ماهیت بوروکراتیک و محدودیت های مالی غلبه کنند و قادر به بسیج کردن همه منابع هستند. آقای هوانگ گفت که مهندسان برای تکمیل ساخت و ساز به موقع از سراسر کشور آورده می شوند.
وی افزود: “کار مهندسی همان چیزی است که چین در آن خوب است. آنها سوابق ساختن آسمان خراش ها را با سرعت دارند. این تصور برای غربی ها بسیار سخت است. این کار انجام می شود.”برای تأمین لوازم پزشکی، ووهان می تواند از بیمارستانهای دیگر تأمین کند و یا به راحتی آنها را از کارخانه ها سفارش دهد. هم چنین گلوبال تایمز تأیید کرد که ۱۵۰ پرسنل پزشکی ارتش آزادی بخش خلق به ووهان رسیده اند. اما مشخص نکرده است که آیا آنها پس از ساخته شدن در بیمارستان جدید مشغول به کار خواهند بود یا نه.

در هنگام شیوع سارس چه اتفاقی افتاد؟

در سال ۲۰۰۳ ، بیمارستان Xiaotangshan در پکن ساخته شد تا بتواند تعداد بیمارانی را نشان دهد كه علائم سارس دارند. این ساختمان در هفت روز ساخته شد و گفته می شود ركورد جهانی را برای سریعترین ساخت بیمارستان شكسته است. حدود ۴۰۰۰ نفر برای ساخت بیمارستان به کار بستند و شبانه روزی کار کردند تا در مهلت تعیین شده کار را تحویل دهند. در این بیمارستان، اتاق اشعه ایکس، اتاق CT، بخش مراقبت های ویژه و آزمایشگاه قرار داشت. هر بخش مجهز به حمام مخصوص خود بود.
در طی دو ماه، یک هفتم از بیماران سارس در کشور را پذیرفت و به عنوان “معجزه ای در تاریخ پزشکی” توسط رسانه های کشور مورد استقبال قرار گرفت.
خانم کافمن توضیح داد: “این دستورالعمل توسط وزارت بهداشت و پرستاران ثانویه و سایر پزشکان از مراکز بهداشتی درمانی موجود به بیمارستان ها داده شد. آنها دارای پروتکل هایی از وزارت بهداشت بودند که در مورد چگونگی رسیدگی به بیماری های عفونی و مسیر بحرانی تشخیص و ایزولاسیون مخصوص سارس توضیح می دادند.”
وی افزود: در زمان بیماری همه گیر سارس، سازمان و هزینه های آن تحت پوشش مناطق محلی قرار گرفت اما یارانه های زیادی از طرف دولت وجود داشت که از طریق این سیستم هزینه های مربوط به حقوق کارمندان به ساختمان سرازیر می شدند..
خانم کافمن گفت: “نمی توانم تصور کنم که بار این مسئولیت بر عهده دولت ووهان خواهد بود زیرا اولویت اصلی، آن است.”
به گفته آقای هوانگ ، این بیمارستان پس از پایان همه گیری بی سر و صدا رها شد.

تنظیم و گردآوری : فاطمه پهلوان زاده